Białko – co musisz o nim wiedzieć?
20.7.2019
Białko jest podstawowym budulcem organizmu. To dzięki niemu mogą powstać nowe mięśnie czy następować pewne procesy biologiczne. Aktualnie dostęp do źródeł białka jest praktycznie nieograniczony, a osoba żyjąca w dobrze rozwiniętym kraju spożywa dziennie przynajmniej jeden posiłek bogaty w białko. Dlaczego dieta pudełkowa tak bardzo zwraca uwagę na ten makroelement, jaka jest jego rola i kiedy należy ograniczyć przyjmowanie białka?
Rola białka
Białko zapewnia wsparcie strukturalne dla każdej komórki w ciele i jest składnikiem skóry, stawów, kości, paznokci, mięśni i narządów wewnętrznych. Można uznać, że białka biorą udział w większości ważnych procesów, jakie zachodzą w organizmie – np. w funkcjonowaniu układu odpornościowego, regulacji hormonów i przekazywaniu sygnałów z jednego organu do drugiego.
Trzeba pamiętać o tym, że białko to budulec, który składa się z mniejszych części zwanych aminokwasami. Dziewięć z nich uważa się za niezbędne, ponieważ organizm ich potrzebuje, ale nie umie ich sam wytworzyć i muszą być one uzyskane z pożywienia. Pozostałe aminokwasy można przyjmować w jedzeniu, jednak ciało metabolizuje je również samodzielnie. Dieta pudełkowa skupia się na tym, aby dostarczyć wszystkich aminokwasów w optymalnych ilościach.
Białko jest podstawowym budulcem organizmu. To dzięki niemu mogą powstać nowe mięśnie czy następować pewne procesy biologiczne.
Skąd czerpać białko?
Białko może pochodzić ze źródeł zwierzęcych i roślinnych. Do pierwszej grupy zaliczają się mięsa, ryby, przetwory mleczne, jaja lub chociażby podroby. Wśród sportowców prym wiedzie tu pierś z indyka, która ma aż 36 g białka na 100 g produktu. Kolejnym częstym wyborem jest pierś z kurczaka lub wątróbka. Jednak wśród źródeł zwierzęcych to mleko i jego pochodne mogą zapewnić najwięcej białka, które jest potrzebne do generowania nowych mięśni. Catering dietetyczny zakłada także spożywanie ryb, ponieważ oprócz protein dostarczają także kwasów omega 3.
Głównymi źródłami białka w diecie bezmięsnej są:
- soja,
- seitan,
- ciecierzyca,
- soczewica,
- groch,
- fasola,
- groszek,
- orzechy,
- nasiona,
- ryż.
Roślinne produkty niejednokrotnie dorównują, a niekiedy nawet górują nad produktami mięsnymi pod względem ilości białka. Niekwestionowanym zwycięzcą jest tutaj seitan, który w 100 g ma aż 75 g białka! Główna różnica między tymi źródłami polega na tym, że sporo mięs zapewnia wszystkie aminokwasy. Czerpiąc białko tylko z roślin, trzeba pamiętać o tym, żeby decydować się na zróżnicowane zestawy, aby osiągnąć taki sam efekt.
Im więcej białka, tym lepiej?
Prawda jest taka, że nie potrzeba dużo białka, aby ciało funkcjonowało prawidłowo. Organizm do zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb wymaga jedynie spożywania 0,8 g białka na kilogram masy ciała. Statystyki sugerują, że większość ludzi łatwo osiąga ten cel, a spora część z nich znacznie przekracza ten dzienny limit.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że dieta pudełkowa dla sportowców musi być skonstruowana tak, by zapewniać większe ilości białka – czasami nawet dwu- lub nawet i trzykrotne. Organizmy osób, które są bardzo aktywnie fizycznie, wykorzystują białko zarówno do tworzenia nowych mięśni, jak i jako źródło energii, szczególnie podczas wyczerpujących treningów.